Een faillissement is voor veel ondernemers een ingrijpende en vaak schokkende ervaring. Het gaat niet alleen om financiële problemen, maar brengt ook emotionele en sociale complicaties met zich mee.
Taboe
In onze maatschappij heerst een sterk taboe rond faillissementen. Veel ondernemers voelen schaamte of falen wanneer ze met een faillissement te maken krijgen, wat leidt tot isolatie en het vermijden van open gesprekken over hun situatie.
Dit taboe wordt versterkt door de vaak negatieve perceptie van een faillissement, dat wordt gezien als een teken van incompetentie of onvermogen. In plaats van faillissementen te beschouwen als een kans op groei of een nieuwe start, worden ze vaak geassocieerd met persoonlijke tekortkomingen. Dit maakt het voor ondernemers moeilijker om hulp te zoeken of steun te vragen bij vrienden, familie of professionals.
De gevolgen van deze stigma's zijn aanzienlijk: ondernemers die failliet zijn gegaan, ondervinden niet alleen economische schade maar ook de psychologische impact van schaamte en zelftwijfel, waardoor ze minder snel financieel en mentaal kunnen herstellen.
Schaamte
In de praktijk zien we vaak dat ondernemers, wanneer ze met financiële moeilijkheden kampen, eerst proberen het zelf op te lossen. Wanneer dit niet lukt, trekken ze zich vaak terug. Ze negeren meestal aanmaningen van schuldeisers en laten de schulden oplopen, waardoor relatief kleine problemen kunnen uitgroeien tot onoverkomelijke obstakels door boetes en rente.
Dit leidt tot een vicieuze cirkel waarin ondernemers het overzicht en hun zelfvertrouwen verliezen. Ze hebben het gevoel dat ze geen controle meer hebben en zelfs eenvoudige taken worden moeilijk. Dit kan leiden tot irrationeel gedrag, zoals zich verbergen voor de buitenwereld of het letterlijk afsluiten door de gordijnen te sluiten.
Het is echter cruciaal om te beseffen dat schulden geen reden tot schaamte hoeven te zijn. Het kan iedereen overkomen, ongeacht de omvang van het bedrijf.
Meerdere factoren
Een plotseling faillissement van een belangrijke klant, een persoonlijke crisis zoals ziekte of een scheiding, dit zijn allemaal situaties die het ondernemerschap kunnen ondermijnen. Zelfs kleine zaken, zoals een boekhouder die de cijfers te laat aanlevert of een gebrek aan inzicht in de financiële situatie, kunnen tot grote problemen leiden. Maar soms heeft de ene ondernemer simpelweg meer pech dan de andere.
De oorzaken van een faillissement zijn vaak complex en veelzijdig. Achteraf gezien lijkt het meestal een optelsom van factoren. Misschien was er te veel afhankelijkheid van één klant of waren er onvoorziene omstandigheden die een domino-effect veroorzaakten.
Ondernemers kunnen zich dan afvragen waarom ze de signalen niet eerder hebben herkend en voelen zich soms te goedgelovig. Dit kan leiden tot gevoelens van verraad, wat het moeilijk maakt om vertrouwen te houden in toekomstige samenwerkingen.
Een vorm van rouw
Een faillissement wordt vaak vergeleken met het verlies van een dierbare. De emoties die ermee gepaard gaan, verdriet, angst, wanhoop, kunnen overweldigend zijn.
In zo’n periode is het belangrijk om te blijven denken in oplossingen, hoe moeilijk dat ook kan zijn. Herstel is vaak een proces van vallen en opstaan, waarbij het cruciaal is om nieuwe perspectieven te vinden en langzaam de draad weer op te pakken.
De beste stuurlui staan aan wal
Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is dat ook bekende namen faillissementen hebben doorgemaakt. Denk bijvoorbeeld aan Richard Branson, Walt Disney en Henry John Heinz. Zij worden, of werden, juist bewonderd om hun veerkracht en de vechtlust om opnieuw te beginnen.
Waarom wordt er dan niet met dezelfde bewondering gekeken naar minder bekende of onbekende ondernemers die een nieuwe start maken of (opnieuw) aan het werk gaan in loondienst? In zulke gevallen worden vaak vooroordelen geuit over ongeschiktheid of eigen schuld. Hoewel dat soms een rol kan spelen, is de vraag of dat überhaupt relevant is. Deze ondernemers hebben immers gedurfd om te ondernemen en dat verdient erkenning en waardering. Het is gemakkelijk om vanaf de zijlijn te oordelen; de beste stuurlui staan aan wal.
Ruimte voor herstel en groei
Het doorbreken van het taboe rond faillissementen is essentieel. Door openhartige gesprekken te voeren en faillissementen te normaliseren als een mogelijke uitkomst van ondernemerschap, kunnen we een ondersteunend netwerk creëren. Dit stelt mensen in staat hun ervaringen te delen en tijdig hulp te zoeken. Het is van groot belang dat we als maatschappij de stigma's rondom faillissementen verminderen, zodat ondernemers de moed vinden om opnieuw te beginnen of elders werk te zoeken.
Tijdens de coronacrisis was er veel begrip voor ondernemers die in de problemen kwamen door externe omstandigheden. Deze empathie was te danken aan de ‘zichtbaarheid’ van de oorzaak, die voor iedereen begrijpelijk was. Laten we diezelfde empathie en steun ook uitbreiden naar ondernemers die in andere situaties met moeilijkheden kampen, zodat zij zich gesteund voelen in hun strijd en de ruimte krijgen om hun verhaal te delen en opnieuw op te bloeien.
Door openhartig en zonder vooroordelen het gesprek aan te gaan, kunnen we niet alleen de impact van faillissementen verlichten, maar ook een cultuur creëren waarin herstel en groei daadwerkelijk mogelijk zijn.
Heb je op dit moment te maken met uitdagingen in je onderneming, zoals financiële problemen of een dreigend faillissement? Of heb je een faillissement achter de rug en ervaar je nu financiële problemen in je privéleven?
Neem dan contact op. Samen kunnen we bespreken hoe Bais Juridische Dienstverlening je kan ondersteunen en welke oplossingen we wellicht voor jouw situatie kunnen bieden.
Klik hier voor meer informatie.